Coachen op talent: een waarderend-onderzoekende insteek

Door: Saskia Tjepkema

#Inspiratie   #Leuk   #Publicaties  

Bij het kijken naar iemands prestatie (die van jezelf of die van een ander) valt datgene wat NIET lukt, vaak het meeste op. Ons brein reageert sterker op negatieve afwijkingen van een doel of iets dat we verwachten. Met als gevolg dat we het vaak pas zien als iemand níet doet wat we willen of belangrijk vinden. Of als iets jou zelf iets niet lukt.

Het werkt echter maar beperkt om te gaan sturen op die dingen die niet lukken. ‘Ik zou willen dat je daarmee stopt’ of ‘grr… ik moet ook gewoon niet meer zo veel ‘ja’ zeggen’ geeft weinig aanknopingspunten voor nieuw gedrag. De eerste stap is daarom: vertalen naar het gedrag dat je wel zou willen zien. Leren heeft een positief doel nodig. Daar kun je naartoe werken.

Let op: Zorg ervoor dat je geen ‘omgekeerd probleem’ krijgt. Zoals ‘stoppen met roken’ of ‘minder klachten’. Een positief doel krijg je pas als je je inleeft in wat je de ander, of jezelf, zou willen zien doen. Als je niet meer rookt, hoe ziet dat er dan uit? Als de klanten niet klagen, wat doen ze dan? Maak het plaatje zo concreet mogelijk.
 

Ingaan op wat er niet lukt, of op de positieve uitzondering?

Om aanknopingspunten te krijgen voor het verbeteren van iemands prestaties kun je grofweg twee kanten op:

• Probleemanalyse: kijken naar wat er niet goed gaat, in de verwachting dat je dan een blokkade tegenkomt die je kunt wegnemen.

• Waarderend onderzoeken: kijken naar de momenten dat het al wel lukt, en naar wat er al wel goed gaat, om te onderzoeken hoe je dat kunt uitbouwen.

In het geval van coachen op talent is het de moeite waard om die tweede insteek te nemen. Omdat je dan ontdekt hoe iemand eigen aanpakken heeft, die bij diens eigen talenten passen. Zeker in situaties waarin er echt iets niet lukt is deze insteek onverwacht en des te bruikbaarder.

In zo’n situatie kun je op zoek naar de positieve uitzondering. Een collega die niet zo assertief is, kun je bijvoorbeeld vragen ‘wat was een voorbeeld van een situatie dat je je wel assertief opstelde?’. Door uit te pluizen wat daar gebeurde ontdek je bouwstenen voor toekomstig succes. Hoe kan hij of zij met zijn eigen talenten succesvol zijn op dit gebied?

Deze blog verscheen ook in het Talente Magazine.