Steeds vaker zien en horen we over zelfsturende teams. Het verschijnsel bestaat al sinds de jaren vijftig. Veel zorgorganisaties kiezen ervoor om met zelfsturende teams, kleinere staforganisaties en soms zelfs zonder middenmanagers te werken. Het coördineren en organiseren van zowel inhoudelijke als regeltaken doen zorgprofessionals in dat geval zelf, in teamverband, ondersteund door de nieuwste ict-technieken. Maar waarom eigenlijk?
‘First, let’s fire all the managers’, adviseerde de Amerikaanse managementdenker Gary Hamel in 2011. Management is duur en heeft de neiging te groeien. Beslissers aan de top komen door de verschillende managementlagen steeds verder van de werkvloer af te staan. Organisaties worden zo minder flexibel en reageren langzamer op bewegingen in de markt. De hiërarchie haalt bovendien macht weg bij de professionals die daardoor minder betrokken zijn bij hun arbeid. Het antwoord is vaak: zelfsturing, meer autonomie voor de zorgprofessional.
Puzzel
Zelfsturing in de zorg kan niet leunen op één beproefd recept, het is eerder een puzzel die iedere keer opnieuw gelegd moet worden. Wij willen in dit artikel een handvat bieden voor het leggen van die puzzel en geven daarnaast een aantal inzichten en reflecties mee over de de zin en onzin van zelfsturing. We geven daarmee antwoord op de vraag: wat betekent zelfsturing in de zorg? We bouwen het verhaal op uit reflecties aan de hand van zes vragen, die we de veranderredenering noemen.