Instrument: critical incidents - verhalen die verbinden

par: Mariël Rondeel

#Inspiratie   #Projecten   #Publicaties  

Cette page n'est pas disponible en français Choisissez langues
Néerlandais, Anglais

Bij het ontwerpen van leertrajecten maak ik graag gebruik van de critical incidents methode. Dat vind ik een fijne manier om de essentie van een beroep, functie of rol te vangen. Samen met de mensen die de functie uitvoeren of de werkzaamheden goed kennen, breng je de situaties die ertoe doen op een systematische manier in kaart. Vervolgens kun je die kenmerkende situaties analyseren op de bekwaamheden die mensen nodig hebben om daar effectief mee om te gaan. Die bekwaamheden vormen vervolgens het startpunt voor het ontwerpen van een passend leertraject.

Verhalen over verschil maken in de ouderenzorg

Op deze plek schreven we al eerder over hoe de critical incidents methode precies in zijn werk gaat. Nu wil ik graag ingaan op de verbindende kracht van de verhalen die je samen op tafel brengt. Dat werd mij nog eens extra duidelijk tijdens een project voor zeven samenwerkende organisaties in de ouderenzorg dat ik begeleid, samen met mijn collega Josianne Savonije. 

Het doel van dat project is om tot een betere afstemming en aansluiting te komen tussen het werk en het onderwijs voor verzorgenden en verpleegkundigen. Centraal staat de vraag: hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze professionals in hun beroepsopleiding (zowel op het ROC als in de praktijk) datgene leren wat ze nodig hebben om met zelfvertrouwen en vakkundig de situaties aan te gaan waar ze dagelijks mee te maken hebben?

Versterken van de verbinding tussen deelnemers aan de critical incidents workshops

Met vele mensen uit alle zeven organisaties brachten we in twaalf workshops ruim tachtig situaties in kaart die kenmerkend zijn voor verzorgenden en verpleegkundigen in de ouderenzorg. Deze situaties weerspiegelen de praktijk zoals deze zorgprofessionals ze ervaren, de dilemma's en vraagstukken die zich daarin voordoen en de manier waarop zij daarin het verschil maken. De verhalen die mensen inbrachten zorgden voor veel herkenning over en weer. En ook voor erkenning: "zie je wel, anderen lopen hier ook tegenaan. Ik ben niet de enige die hiermee worstelt." 

Daarnaast leerden de verzorgenden en verpleegkundigen van elkaar als het gaat om de aanpak van veel voorkomende situaties. Samen de verhalen ophalen zorgde voor verbinding en nieuwsgierigheid. Waar mensen bij de start van de workshop vaak nog afwachtend waren, zagen we bij de afronding dat ze enthousiast bleven uitwisselen en zelfs afspraken maakten om elkaar te bezoeken en door te praten. 

Verbinden van school en werkveld tijdens de analyse van de verzamelde situaties

De kenmerkende beroepssituaties hebben we gebundeld in een boekje. Onlangs zijn we met docenten, medewerkers en een student van het ROC en mensen uit de samenwerkende zorginstellingen samengekomen om de situaties tijdens een analysebijeenkomst onder de loep te nemen. We maakten duo's, iemand uit het werkveld samen met iemand van school, en vroegen hen om een selectie aan situaties te lezen aan de hand van een onderzoeksvraag. Bijvoorbeeld de vraag: 'Als je deze situaties leest, waar hebben studenten dan denk je behoefte aan in zowel onderwijs als op de werkvloer'? Vervolgens bespraken we met elkaar de antwoorden op de onderzoeksvragen. Ook hier merkten we dat de opgehaalde verhalen zorgden voor verbinding: ze brachten de aanwezigen van het ROC en de zorginstellingen dichter bij elkaar in hun opvattingen over wat er beter en anders kan. Dat gaf energie om samen volgende stappen te zetten, en de afstemming tussen onderwijs en werkveld voor verzorgenden in de verpleegkundigen te versterken.

Download Instrument Critical Incidents Methode

Meer weten? Neem dan gerust contact met Mariël op.