Hoe ontwerp je leerprocessen die professionals écht helpen in hun werk? Twee interessante tools

Cette page n'est pas disponible en français - Vue en Néerlandais:

Sinds een aantal jaren ben ik actief lid van de LOSmakers. Dit is een netwerk van mensen die gefascineerd zijn door online, sociaal en blended leren. We wisselen daarover uit, experimenteren samen, maken dingen en lezen samen interessante boeken. Zo houden we elkaar op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden. We hebben een groep op LinkedIn en organiseren meetups. Op 27 januari organiseerde ik samen met Winston van Duijn, Ger Driesen en Niels Floor zo'n meetup tijdens de lunch.

 

We gingen online met 55 mensen aan de slag met ontwerpen van leren, vanuit de vraag hoe je daarin kunt aansluiten bij wat professionals echt helpt om hun werk beter te doen. Als L&D professional weet je natuurlijk dat een nadere analyse van het vraagstuk en van je doelgroep noodzakelijk is om tot een effectief ontwerp te komen. De vraag is echter hoe je nog beter kunt aansluiten bij datgene wat professionals nodig hebben om het verschil te maken in hun werk. Niels Floor en Ger Driesen reikten ons daarvoor twee heel bruikbare tools aan: Learning Experience Design en het Jobs to be Done raamwerk.

 

Het Learning Experience (LX) Canvas helpt je op weg

Niels Floor stond aan de wieg van deze discipline. Hij is van oorsprong interaction designer en bedacht dat zijn invalshoek voor ontwerpen goed op leren kan worden toegepast. Binnen learning experience design staat de ervaring centraal in het ontwerpproces. Die ervaring ontwerp je met als doel om te leren. Het gaat dus niet om 'leren door te doen', maar om de manier waarop je kunt leren van de ervaringen die je hebt. Dat leren kan naast doen ook denken zijn. Bij een ervaring kun je bijvoorbeeld denken aan IKEA. Dit is niet alleen een winkel – het is een ervaring met wooninspiratie; van ontbijten tot ballenbak aan toe. Mensen kunnen ook een middag in IKEA doorbrengen voor de lol.

 

Bij learning experience design start je als ontwerper dus bij de ervaring in plaats van bij de leerdoelen. Een ander belangrijk verschil met 'instructional design' is dat je ontwerpt met de persoon in gedachten: 'human centered design'. Mensen zijn meer dan alleen hun hersenen, ze hebben ook een lichaam en gevoelens. Hoe iemand kijkt en voelt, bepaalt hoe je iets ervaart en wat hij of zij daarvan leert. Hoe kun je de ervaringen die je ontwerpt zo persoonlijk en betekenisvol maken voor de lerende? Meer over het verschil lees je in deze blog.

 

Een voorbeeld: tijdens het Hudson jaar werd aandacht besteed aan het gedeelde verleden van Amsterdam en New York. Niels Floor ontwierp daarvoor een geschiedenisles voor scholieren. De les bestaat uit een handelsspel. Scholieren gaan met behulp van een papieren kaart op pad naar allerlei locaties in Amsterdam die een link hebben naar deze periode. Via een Skype verbinding kunnen ze in het spel handelen. Het beste team wint. De scholieren zijn super enthousiast in de weer tijdens dit spel.

 

Een mooie hulp als je zelf met learning experience design aan de slag wilt is het Learning Experience (LX) canvas. Dat kun je hier downloaden. Of bekijk deze video.

 

 

Het Jobs to be Done raamwerk zorgt ervoor dat je iets voor elkaar krijgt

Ger Driesen presenteerde tijdens de meetup het Jobs to be Done raamwerk aan de hand van een mooi voorbeeld over… milkshakes! De milkshakeverkoper ging niet op zoek naar welke nieuwe smaken milkshakes mensen willen, maar naar welke ‘Jobs’ milkshakes vervullen voor mensen. Ze ontdekten dat milkshakes vooral de job hebben om de maag te vullen en verveling tegen te gaan op een lange reis in de auto. Dus hoe langer je kunt ‘lurken’ hoe beter! In deze video legt Clayton Christensen uit hoe dit bijzondere onderzoek precies in zijn werk ging.

 

Het kijken door de bril van een ‘job’ helpt je goed te ontwerpen. Er zijn 4 brillen (=jobs) to be done.

• De functionele job: wat er moet gebeuren? Denk bijvoorbeeld aan een boor: waar het uiteindelijk om gaat is dat mensen een schilderij willen ophangen aan de muur en daarvoor een gat willen, boren.
• De emotionele job : dit gaat over de ervaring en gevoelens bij het uitvoeren van de functionele taak. Denk aan: veilig, zelfverzekerd, trots of gelukkig.
• De sociale job - hoe willen mensen door anderen gezien worden? Bijvoorbeeld: in control, een leider, er goed uitzien, een expert, een influencer, inspirerend of een goed voorbeeld
• De supply job - Dit gaat over hoe makkelijk of moeilijk het voor de lerende is om de oplossing in handen te krijgen die je hebt ontworpen. Is het een kwestie van een paar maanden wachten op een training of kun je online snel toegang krijgen tot hulp?

 

Het gaat erom dat je je inleeft in de gebruiker van jouw leerervaring en met deze persoon in gedachten, voor al deze 'jobs' de 'gains' (wat wil de lerende bereiken) en 'pains' (pijnpunten) onderzoekt en samenbrengt in een profiel van de lerende. De focus ligt daarbij dus op de professional en wat die wil bereiken: verbind 'wie' met 'wat'.

 

Het Jobs to be Done format bestaat uit een WERKWOORD + OBJECT + CONTEXT informatie.

Bijvoorbeeld: "Koop iets wat je bezighoudt en je maag vult op weg naar het werk", in geval van de milkshakes. Een voorbeeld van brandweerlieden: “Ga zo veilig mogelijk een brandend huis binnen, wanneer je dat gaan blussen.” Dat is de functionele job. De emotionele of sociale job zou als volgt kunnen luiden: "Jij kunt op je collega's vertrouwen en je collega's op jou als jullie een brandend huis binnen gaan om dat te blussen."

 

Je ziet dat het raamwerk je dwingt om echt in de schoenen van je doelgroep te gaan staan. Zo bespraken we in de meetup het voorbeeld van 'onboarding'. Het gaat niet alleen om de kennis die mensen nodig hebben, maar ook om het feit dat ze niet voor schut willen staan omdat ze iets niet weten of snappen als ze nieuw zijn in een organisatie.

 

Op zoek naar meer inspiratie?

• In dit artikel gaat Ger Driesen in op de Jobs to be Done aanpak.
• Corjan Bast gaat hier nog wat verder in op het Jobs to be Done framework.
• Meer over Learning Experience Design LXD.org. Hier kun je lid kunt worden van de Learning experience design community.
• LXD cursussen kun je vinden via Shapers.
  

 

Heb je zin om mee te doen met de LOSmakers? Meld je dan aan bij onze LinkedIn groep.