Cette page n'est pas disponible en français - Vue en Néerlandais:
(Foto Manuela Neukirch / Photocase)
Hoe zou u het vinden als we de lente laten starten op 4 februari?
Ik kan het u warm aanbevelen!
Op 23 januari maakte onze zestienjarige dochter me attent op ‘blue Monday’. “Het is vandaag de ergste dag van het jaar, ze berekenen dat zelfs met een echte formule”, vertelde ze me, “de gezelligheid van Kerst is alweer ver weg, de goede voornemens blijken niet zo eenvoudig te lukken als gedacht, het blijft nog zo donker… kan ik niet beter een dag van school blijven?”
Herkenbaarheid
Ik herken het gevoel dat ze beschrijft heel goed, en tegelijkertijd, ik heb er sinds een tijd minder last van. Er zijn een aantal dingen - die me trouwens al langer dan vandaag bezig houden inzake het voelen van mijn energie,ritme en dat wat zou moeten - scherper geworden.
Net voor Kerst kreeg ik van collega Griet het verhaal over het boek ‘Leven en werken volgens het ritme van de seizoenen’. Er gebeurde echt iets met me toen ze erover tekende en vertelde. In dat boek maakt de auteur Jaap Voigt een essentieel verschil tussen de seizoensindeling zoals wij ze astronomisch kennen en de energetische seizoensindeling. De data 21 maart, 21juni, 21 september en 21 december ziet hij niet als start maar als hoogtepunt van een seizoen - hij baseert zich hiervoor o.a. op de filosofie van yin & yang en verbindt het met de I Tjing. Dit nieuwe perspectief heeft intussen zoveel voor me betekend dat ik het graag wil delen via deze blog.
Van Start naar Hoogtepunt
Herkent u intuïtief de volgende dingen (en vindt u ze zoals ik ook altijd al raar)?:
- de lente hangt in de lucht zodra we wat meer licht ervaren, ook al is het nog ver van 21 maart?
- zo uitkijken naar de langste dag van het jaar waarop de zomer eindelijk start en dan toch beetje conflict in die blijheid voelen omdat de dagen meteen beginnen te korten?
- in de loop van augustus verkleuren er hier en daar al wat bladeren en hangt er al wat herfstig vocht in de ochtendlucht?
- op het donkerste moment van het jaar, als de winter start, verlengen de dagen?
Jaap Voigt stelt dat de seizoenen rond de hoogtepunten (21…) liggen, dat betekent dat een seizoen 45 dagen voor en 45 dagen na het hoogtepunt loopt. Concreet start de lente dus op 4 februari, de zomer op 5 mei, de herfst op 7 augustus en de winter op 6 november. Voelt u al wat er gebeurt met de dingen die ik (en wie weet u ook) al altijd als raar heb ervaren?
Het ritme van het leven
Dit is al fijn. Maar wat me veel dieper geraakt heeft is zijn betoog over het ritme waarin we leven en werken. ‘We leven in een voortdurende verandering en drang tot vernieuwing’. Paradoxaal genoeg kan je dit beschouwen als een vaststaand gegeven. Het houdt ons scherp, in beweging en jong. Tegelijk is het ritme dat we onszelf en anderen hierbij opleggen niet houdbaar.
Het zeg maar ‘druk, voortdurend en altijd’, is een veel gehoord thema in verhalen van mensen, zowel in het werk als in de vrije tijd. De zelfmoordcijfers (waarin Vlaanderen met gemiddeld 3 zelfdodingen per dag ver boven het Europese gemiddelde zit) en het aantal langdurig zieken ten gevolge van een burn-out liegen er niet om. We organiseren ons ritme en laten ons hierin leiden door een aantal feestdagen, door de schoolvakanties, en vooral door dat wat van onszelf en de wereld allemaal moet.
Het ritme van de Natuur
Voigt nodigt ons uit in de wereld van de natuur. De seizoenen in onze klimaatzone hebben ons namelijk veel meer te bieden dan we gemiddeld genomen vandaag toelaten. We nemen ze waar, we hebben ze ‘datum-gewijs’ vastgelegd en we bedenken er allerlei activiteiten rond. Dit past uitstekend bij ons Westerse maakbaarheids-denken en daarmee plaatsen we ons veelal in de positie van toeschouwer.
Als we ons echter toelaten ons zelf te zien en vooral te voelen als onderdeel van de natuur, dan zijn wij ook de seizoenen. Dat zou dan ook betekenen dat wij naast lente en zomer: de periode van groei, bloei, buiten, groter, meer, sneller… ook herfst en winter zijn: een tijd van oogst, terugkijken, binnen, rust, trager, wat minder…
En net dat laatste laten we steeds minder toe. In onze enorme ambitie om te realiseren past stilstaan niet – ‘stilstaan is achteruit gaan’. Als we stilstaan kunnen herkaderen - naar analogie met de herfst en de winter - als een tijd van consolidatie en rijping, van lessen trekken en van introspectie, van voorbereiding om dat wat neergevallen is even in rust te laten nestelen zodat het straks in de lente weer kan kiemen… dan wordt stilstaan een voorwaarde om goed te kunnen blijven bewegen en vernieuwen, ook op lange termijn.
Winterslaap
Ik nam de proef op de som. Ik heb mezelf een winterslaap toegestaan. Niet dat ik letterlijk weken onder de wol gekropen ben, maar toch. Het belangrijkste woord voor mij is “toegestaan”. Want daar begint de doorbreking van de hectiek. En ik heb er deugd van. Ik voel veel meer rust in mezelf en ook in de contacten met anderen.
Er borrelt vanalles vanbinnen: plannen, ideeën, energie en ‘goesting’ om te doen. Maar ik neem de aanwijzingen die ik per maand in het boek lees ernstig. Bij het begin van de lente nog aftasten, verkennen, verdiepen eerder dan snel vormgeven. Om de broosheid van de kiemen te respecteren, en te vertrouwen op de kracht van de groei.
Hoe zou u het vinden om uw lente te laten starten op 4 februari?
Wordt vervolgd, blij met het boek vol schoonheid “Leven en werken volgens het ritme van de seizoenen” van Jaap Voigt en Hapé Smeele, en blij met de betekenisvolle tip van Griet Bouwen.