Cette page n'est pas disponible en français - Vue en Néerlandais:
Eén van de kroonjuwelen van de belemmerende overtuigingen is: `Ik kan het niet, want ik ben niet goed genoeg´. Ook: ‘Vorige keer lukte het niet, dus het zal nu ook wel mislukken,’ schittert in belemmerende kracht. We stevenen zelfs onherroepelijk af op een mislukking als we ons laten leiden door dergelijke negatieve denkpatronen.
Zelfvertrouwen is van invloed op prestaties
Neem raadsels oplossen. Proefpersonen bij een experiment aan de universiteit van West-Florida kregen tien anagrammen met normale moeilijkheidsgraad voorgelegd (van het kaliber ‘rdave = vader’). Vervolgens kreeg de helft anagrammen voorgelegd die heel moeilijk waren (‘lieec = eicel’) en onoplosbaar (‘dbhoc’). De andere helft werkte wederom aan normale anagrammen. Getuige de vragenlijst die iedereen vervolgens invulde, was het zelfvertrouwen van de groep die de moeilijkste opdrachten had gemaakt, gedaald. Ze schatten hun capaciteiten om anagrammen op te lossen lager in dan vóór het experiment. Vervolgens maakte iedereen anagrammen van gelijke moeilijkheidsgraad. De getergde groep scoorde lager. Zelfvertrouwen is van invloed op prestaties, zoveel is duidelijk.
Familie van ‘Ik kan het niet’, is ‘Ze denken vast dat ik het niet kan’. Het werkgeheugen raakt verstopt met informatie over tekenen van vermeende afkeuring. Omgevingsfactoren nemen de ruimte in beslag. Het kortetermijngeheugen is te vertroebeld om helder te kunnen focussen. Voeg daar de negatieve invloed van stress aan toe en de self-fulfilling prophecy is geschied.
Vooroordelen
Neem vrouwen en autorijden. ‘Ze kunnen het niet’ en ‘Ze durven ze het niet’. Politiek correcte meningen erover zijn zeldzaam. Maar het is ook mogelijk dat ze hun oren laten hangen naar de vooroordelen. Dat laatste is wetenschappelijk aangetoond door Australische psychologen. Studentes in een rijsimulator kregen de opdracht zo snel mogelijk op de plaats van bestemming aan te komen, zich houdende aan een maximale snelheid. Uitleg over het doel van het experiment maakte het verschil. De helft kreeg te horen dat men erachter wilde komen waarom mannen beter autorijden dan vrouwen. De andere helft dacht proefpersoon te zijn in een onderzoek naar de mentale processen tijdens het autorijden. De ‘gestigmatiseerde’ vrouwen maakten aanzienlijk meer brokken bij het opdoemen van voetgangers en andere obstakels. Niet een vrouw, maar een stereotype is een gevaar op de weg!
Uitdaging
Tot slot een hartverwarmend onderzoek van een psychologe in New York. Zij introduceerde een rekentest aan Afro-Amerikaanse basisschoolleerlingen als ‘maatstaf voor jullie persoonlijk talent’ of ‘uitdaging die het geheugen verbetert’. De zwarte kinderen presteerden slechter dan hun witte leeftijdsgenootjes wanneer ze de test als een maatstaf ervoeren. Wanneer hij als een uitdaging was gepresenteerd waren hun prestaties gelijk of hoger.
Veelzeggender kan een onderzoek niet zijn, lijkt me.
Strategieën voor persoonlijk succes
- Beschouw het maken van testen als een uitdaging. Realiseer je dat de uitslagen momentopnames zijn.
- Formuleer haalbare doelen voor jezelf. De weg naar een groter doel bewandel je met haalbare stappen. Iedere stap voorwaarts is een persoonlijk succes dat je dichterbij het einddoel brengt.
- Accepteer dat je fouten kunt maken. Falen is niet hetzelfde als mislukken. Ook een bekwaam persoon is maar een mens.
Bron: Claudia Christine Wolf, ‘Als je zelfvertrouwen wankelt’ in: Psyche en Brein, nr. 5, 2010.