This page is not available in English - View in Dutch:
Van de zomer liep ik langs het Beatrixtheater. Grote posters trokken mijn aandacht. Komt dat zien, Moulin Rouge: een unieke mash-up musical met meer dan 70 bekende nummers! Dat leek mij wel wat. Er blijken nog kaarten beschikbaar voor de try-outs in september. Een try-out is een proefvoorstelling waarmee wordt gepeild hoe het publiek reageert op de voorstelling. De focus is het verbeteren van de voorstelling. De tickets zijn vaak net wat goedkoper, want het is nog geen ‘perfecte’ voorstelling.
Eigenlijk doen wij in ons werk vrij weinig aan try-outs. Meestal adviseren, vergaderen en onderhandelen wij gelijk ‘voor het eggie’. Soms met succes, maar vaak ook niet. Eduardo Briceño noemt dit de performance paradox. Door ons alleen te richten op de prestatie, lijden onze prestaties er juist onder. Presteren heeft namelijk een andere intentie dan leren (zie figuur onderin). Daarom is Briceño voorstander van het inrichten van leerzones. Dit zijn momenten in ons werk waarin we dingen uitproberen met als doel ervan te leren. Met een leerzone geven we onszelf dus ruimte om te experimenteren en te groeien in ons vak. Door het bewust afwisselen van momenten van leren en momenten van presteren komen we uiteindelijk tot prestaties van hoog niveau.
Ik vind dat we kunnen leren van de kunsten in de zorgvuldigheid waarmee ze prestaties neerzetten. Allereerst casten van de juiste mensen, daarna veel oefenen en experimenteren, gevolgd door try-outs specifiek gericht op verbetering, de generale (waarin ook nog wat mis mag gaan) en daarna de première met rode loper om te schitteren. Ook al heeft het soms een andere naam, ze maken binnen de kunsten bewust gebruik van leerzones. Momenten voor ontwikkeling en verbetering waarbij fouten welkom zijn om van te leren. Die ruimte gun ik onszelf ook in het werk.
Uiteindelijk ben ik, vanwege allerlei redenen, niet naar de try-outs geweest. Maar het kriebelt nog wel. Ik ga toch maar het volle pond betalen om de ‘allerbeste prestatie’ te zien.
Meer weten?
- Briceño, E. (2023). The Performance Paradox: turning the power of mindset into action. Ballantine books: New York.
- Wil je je eigen leerzone inrichten? Bekijk de Tool Bouw je eigen leerzone
Deze column en tool verschenen in de FCE-reader 'kunst als taal om innovatie-initiatieven verder te brengen', een reader vol met verdiepende artikelen, interviews en tools waar je praktisch mee aan de slag kunt.