Verander Express

Macht

Er zijn verschillende definities van macht bijvoorbeeld zoals de oerdefinitie van macht van Robert Dahls. Die luidt: “Macht is het vermogen van A om B dingen te laten doen die B eigenlijk liever niet wil.” Een achterhaalde definitie of toch niet? De veranderaars in de VeranderExpress:

• Albert Jan Jongsma: “Vanuit macht en de positie die ik heb neem besluiten die ik soms niet kan toelichten waarbij het belangrijk is dat zij mij wel vertrouwen.”
• Thijs Homan: “Macht is iets wat mensen je toeschrijven.”

Onvoorspelbaarheid

In ons werk krijgen we van een opdrachtgever vaak vragen in de trant van ‘hoe krijg ik ze zover...?’ Het idee is dan dat er een interventie is, of een set aan interventies zijn, die ervoor moeten zorgen dat anderen hun gedrag gaan veranderen. Vaak komt in de praktijk echter ‘onvoorspelbaarheid’ de hoek om. Hoe ga je daarmee om?

• Hans Berends: “Ik zie onvoorspelbaarheid als het lopen in de mist. Het helpt mij om dan te denken vanuit middelen die ik ter beschikking heb om hiermee om te gaan.”
• Thijs Homan: “Ik ben benieuwd waar het gesprek ons brengt. Dat is voor mij een metafoor die past bij onvoorspelbaarheid.”
• Albert-Jan Jongsma: “Nu ik iets meer kilometers op de teller heb staan vind ik onvoorspelbaarheid eigenlijk wel leuk.”

Plezier

Vaak wordt in veranderprocessen de taal gebruikt van: moeilijk, ingewikkeld, lastig, weerstand, taai en ga zo maar door. Dat maakt het allemaal wel heel zwaar… Kunnen we er ook niet wat plezier aan beleven? Plezier is immers een essentiële levensbehoefte en een kracht van ieder mens.

• Leike van Oss: “Met lichtheid krijg je dingen in beweging en met zwaar maken niet. Daarom is het belangrijk om met lichtheid en plezier te blijven kijken naar situaties.”
• Thijs Homan: “Ik heb een oneindige nieuwsgierigheid naar hoe zaken gaan en dat geeft mij plezier, daarmee is plezier een uitkomt en geen voorwaarde.”
• Marcel Driessen: “Kijk vooral naar de dingen die goed gaan, dat geeft plezier.”

Leiderschap

Als er een onderwerp is in de managementliteratuur waarover er veel geschreven is dan is het wel Leiderschap. Talloze visies en opvattingen zijn erover van gezaghebbend leiderschap tot gedeeld en gespreid leiderschap. Veel visies gaan over hoe het moet, maar hoe gaat het in de praktijk? Een greep uit de opvattingen van onze geïnterviewden:

• Jesse Segers: “Leiderschap gaat in essentie over liefde.”
• Max Mouwen: “Ik vraag altijd als ik ergens kom werken ‘wie is hier de leider?’ en moeten mensen heel vaak heel lang nadenken en meestal zijn het er een of twee die niet eens aan de top van de organisatie zitten.”
• Danielle Zandee: “Leiderschap is niet een persoon maar is een activiteit.”

Participatie

Participatie is een verzamelterm, een container voor veel gelijksoortige betekenissen als inspraak, medezeggenschap en betrokkenheid. Je kunt in van alles en nog wat participeren en ook in verschillende mate. Dit is ook een van de grootste problemen met dit begrip.

• Antonie van Nistelrooij: “Het is vaak onduidelijk waar het precies over gaat, wat het betekent en het wordt nog weleens onder valse voorwendselen gedaan. Uiteindelijk wordt er niets met je inbreng gedaan.”
• Danielle Zandee: “Het voelt anders of ik iets mag vinden wat een ander bedacht heeft of dat ik daadwerkelijk betrokken word bij het creëren van oplossingen op het terrein waar ik expert op ben. Het vraagt van mij persoonlijk om op mijn handen te zitten.”

Aandacht

Wat is de betekenis van aandacht in veranderingsprocessen? Wanneer neemt aandacht af? Wanneer neemt aandacht toe?

• Hans Vermaak: “Het komt en het gaat en soms is de vrees dat iets blijft. De bereidheid om alles te voelen zorgt ervoor dat ik niet overweldigd word. Aandacht gaat over het rechtdoen aan de rijkheid van wat er speelt, aan de subtiliteit.”.
• Eveline Schurink: “Aandacht betekent er zijn op het juiste moment.”

Wetenschappers uit het vakgebied:

• Thijs Homan
  Thijs is emeritus-Hoogleraar Change and Implementation bij de Open Universiteit Nederland en zelfstandig adviseur. Hij is in zijn onderzoek en praktijkwerk al vele jaren bezig als kennisjutter met de vraag: ‘wat gebeurt er nou eigenlijk écht als organisaties veranderen en ontwikkelen?’. Daarbij benadert hij de conventionele organisatie- en managementtheorievorming kritisch.
• Hans Berends
  Hans Berends is hoogleraar Innovatie en Organisatie bij de Onderzoeksgroep Kennis, Informatie en Innovatie, School of Business and Economics, Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is organisatiewetenschapper met een achtergrond in filosofie en industriële techniek. Het huidige onderzoek van Hans Berends richt zich op het organiseren van digitale innovatie.
• Jesse Segers
  Jesse is rector van Sioo, een interuniversitair centrum voor leiderschap en verandering-, advies- en organisatiekunde in Nederland. Daarnaast is hij bijzonder hoogleraar leiderschap aan de Exeter Universiteit (VK). Hij is tevens gastprofessor aan verschillende andere buitenlandse onderwijsinstellingen. Humbleness, vind Jesse belangrijk. En dan niet in de Nederlandse betekenis van bescheidenheid (Jesse is zelf Vlaams), maar in de meer letterlijke betekenis van nederigheid: je oprecht niet beter voelen dan iemand anders.
• Antonie van Nistelrooij
  Antonie is universitair docent ‘Organisatie Verandering & Ontwikkeling’ aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Tevens zelfstandig organisatieadviseur en kerndocent/coach aan de TSM business School. Anthonie is gespecialiseerd in participatieve organisatieverandering waarbij het direct betrekken van mensen en het gezamenlijk handelen over de eigen afdelings- en groepsgrenzen heen centraal staat.
• Danielle Zandee
  Danielle is bij Nyenrode Universtiteit hoogleraar Duurzame Organisatieontwikkeling en zelfstandig adviseur. In beide posities werkt zij vanuit een kritisch waarderend perspectief aan organisatieverandering en sociale innovatie. Als actieonderzoeker begeleidt ze veranderprocessen waarin betrokkenen samen nieuwe kennis, taal en handelingsrepertoire ontwikkelen. Ze is alert op verbinding en gelijkwaardigheid.

Adviseurs uit het vakgebied van veranderen en organiseren:

• Joeri Kabalt
  Joeri is adviseur, begeleider, onderzoeker Kessels & Smit bij The Learning Company. Ze schreef diverse boeken en artikelen op het gebied van Appreciative Inquiry, talentgericht werken en leren in het werk. In 2020 promoveerde ze op het thema verwondering. Als professional probeert ze dicht bij haar eigen verwondering te blijven, om zo anderen uit te nodigen om samen te onderzoeken en te experimenteren in het werk.
• Hans Vermaak
  Hans is zelfstandig adviseur, docent en onderzoeker. Hij is tevens associate partner van Sioo en van Twynstra Gudde en senior research fellow bij NSOB. Hij is vooral actief rond complexe veranderopgaven, vaak met een maatschappelijk tintje. Hij is onder meer bekend als auteur van de boeken ‘Leren veranderen’, ‘Plezier beleven aan taaie vraagstukken’ en ‘Iedereen verandert’.
• Aart Goedhart
  Aart is proceskundige, adviseur en opleider. In 2016 startte hij Wenders.nu, van waaruit hij klanten adviseert en begeleidt bij verander- en ontwikkelvraagstukken. Wanneer veranderambities en de werkelijkheid te ver uiteen gaan lopen, vindt hij het belangrijk om juist het proces een verscherpte aandacht te geven. Daarnaast is hij opleider van managers en professionals bij de FCE en The School of Life Amsterdam en auteur van onder andere‚ Proceskunde, een pleidooi voor werken met aandacht’.
• Harold Marsman
  Harold is bedrijfskundige en filosoof en profiteert elke dag van die combinatie. Het is heel verrijkend voor hem om vraagstukken vanuit die verschillende invalshoeken te kunnen duiden. Volgens Harold gaat in organisaties om de verbinding van mensen en perspectieven, de interactie, de verschillende werkelijkheden, het meervoudig kijken. Er is lange tijd veel nadruk gelegd op autonomie en authenticiteit – gedacht vanuit het individu dat vrij is in denken, keuzes maken en handelen. We zijn weliswaar allemaal uniek, maar we zijn geen stand-alones. Alles wat we doen, denken, zijn, is context gebonden.
• Leike van Oss
  Leike is gefascineerd door ‘waarom de dingen gaan zoals ze gaan’. Hoe organiseren mensen, groepen en organisaties zichzelf? Hoe lopen ze vast in patronen die ze zelf gebouwd hebben? en hoe kan je die patronen weer openbreken? Vanuit deze fascinatie werkt Leike als interim-manager, adviseur en (team)coach in contexten waarin veranderen centraal staat.

Bestuurders uit profit en non-profit organisaties:

• Max Mouwen
  Max is een bestuurder in Digitale Transformatie, Digital Marketing & Verkoop, Digital Productmanagement en Innovatie op C-level. Zijn jarenlange kennis en ervaring heeft hij opgedaan in meerdere financiële instellingen op bestuursniveau waar hij telkens significante resultaatverbeteringen en businessmodel vernieuwing heeft laten zien.
• Eveline Schurink
  Eveline is directeur Sociaal Domein en Dienstverlening bij Gemeente Hoeksche Waard. Van oorsprong is zij pedagoog, bestuurskundige en heeft jarenlange ervaring als leidinggevende in publieke organisaties. Zij vertelt over haar ervaringen met complexe (veranderkundige) vraagstukken in relatie tot leidinggeven aan medewerkers en teams in de praktijk. Tijdens de opname van de VeranderExpress werkte zij als directeur bij de Raad voor de Kinderbescherming, een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
• Marcel Driessen
  Marcel werkt als directeur bij de Belastingdienst Klant interactie & -services en is directeur Digitaal. Bijna 20 jaar heeft hij ervaring als manager en sinds 2009 is hij tevens actief op bestuurlijk niveau. Hij is resultaatgericht met oog voor organisatie én mens. Daarbij is hij creatief, analytisch en enthousiast. Marcel gelooft in de eigen verantwoordelijkheid van mensen en de verantwoordelijkheid van een organisatie om ze daarbij te ondersteunen.
• Albert-Jan Jongsma
  Albert-Jan is bestuurder/algemeen directeur van Abiant Holding B.V. een van de grootste organisaties voor flexibele arbeid in Noord-Nederland en Duitsland. Hij is meer dan 25 bestuurder op corporate niveau en kenmerkt zich door een resultaatgerichte houding.

Een VeranderExpress op maat kan bijdragen aan:

• Verdiepen en taal geven aan visie en strategie
• Boven tafel halen van verschillende opvattingen rondom een organisatievraagstuk
• Genereren van ideeën en perspectieven over de aanpak van een verandering
• Onderzoeksmethode naar de effecten van ingezette verandering of een nieuwe strategie

Investering

Omdat we meervoudigheid als belangrijk uitgangspunt zien doen we minimaal 3 interviews. Het ontwerpen van het thema en voorbereiden van de interviews vraagt een investering van € 1200,--

Het maken van minimaal drie interviews (filmen, montage, animaties maken, één feedbackronde, ondersteunend materiaal ontwerpen zoals een werkboekje) vraagt een investering van € 6000,-- tot € 10.000 afhankelijk van het aantal interviews en het aantal thema’s. De filmfragmenten krijgen de uitstraling en huisstijl van je eigen organisatie.