Werkboek Positief in gesprek

par: Rosa Helmantel

#Publicaties   #Inspiratie  

Cette page n'est pas disponible en français - Vue en Néerlandais:

Als enthousiast volleybalster weet ik uit ervaring: de manier waarop je met elkaar praat in je team – in het veld of bij de debriefing – heeft veel invloed op ieders spelplezier en de (team)prestaties. Als je positief in gesprek bent, dat wil zeggen dat je je gezien voelt, dat er ruimte en aandacht is, dat het gaat over wat je kunt, dan geeft dat een soort energieboost. Je krijgt zin om dingen te ondernemen, en je durft meer. 

Tijdens mijn studie leerde ik waarom dat zo werkt. Bijvoorbeeld door het werk van David Cooperrider over Appreciative Inquiry, een ontwikkelfilosofie die vertrekt vanuit het idee dat beweging ontstaat wanneer mensen in een gesprek aandacht hebben voor wat voor hen belangrijk is in werk. Of voor wanneer iemand nu echt op zijn of haar best is. Het opsporen en uitpluizen van die successen (Wat gebeurde daar nu precies? Wat deed je toen wat werkte?) geeft energie en nieuwe ideeën, versterkt het zelfvertrouwen van mensen en werkt verbindend.

Dat gaat niet vanzelf

Dat klinkt allemaal heel positief: zulke gesprekken willen we allemaal wel! Het blijkt in de praktijk echter nog niet altijd zo makkelijk om gesprekken positief en waarderend in te steken. We vullen onbewust veel in voor de ander, of richten de aandacht met name op dat wat ontbreekt of nog niet lukt. Logisch ook: van nature is ons brein op zoek naar gevaar en risico’s. Vroeger hadden we die dreigings-scanner-functie hard nodig: het hielp ons te overleven. Vandaag de dag is hij nog steeds relevant, maar zit hij ons ook in de weg. Om energiek aan de slag te zijn en onszelf en ons werk te ontwikkelen is het dus belangrijk om ons brein actief uit te dagen tot een waarderende blik. Dat draait vooral om een mindset, maar er zijn ook bepaalde vraagtechnieken die helpen. Rond die handvatten maakte ik tijdens mijn afstudeerproject samen met Saskia Tjepkema het werkboek Positief in Gesprek.

Een werkboek!

Het boek is bedoeld voor eenieder die (de titel zegt het al) positief in gesprek wil gaan, in het bijzonder voor leidinggevenden. We hebben het vooral gericht op de context van beoordelings-, ontwikkel- en functioneringsgesprekken, maar je kunt elementen ook in andere settings toepassen.

Je vindt er:

• veel verschillende werkvormen om op een positieve manier in gesprek te gaan, zowel om terug te kijken met mensen, als om vooruit te kijken.
• blokjes theorie vanuit de positieve psychologie en Appreciative Inquiry, die je kunt zien als onderleggers voor de werkvormen. Je leest meer over waarom een positieve insteek kan helpen en waar je rekening mee kunt houden wanneer je met een ander in gesprek bent.
• een aantal reflectievragen om stil te staan bij wat jij met je gesprekken wilt bereiken, en welke ideeën je uit dit boekje haalt om mee te experimenteren in de praktijk. Die zelfreflectie is wat ons betreft een essentieel onderdeel van elke voorbereiding, omdat het echte succes van gesprekken vaak nog meer drijft op je intentie en de manier waarop jij je sterke punten inzet en aanwezig bent met nieuwsgierigheid en aandacht, dan op de precieze techniek die je inzet.

Op de schouders van…

Ik vond het een plezier om dit boek te maken, samen met Saskia. Veel van wat er in staat is niet nieuw. Al ruim 15 jaar zijn de collega’s van Kessels & Smit bezig met het verkennen van sterke punten, job craften, positieve psychologie en Appreciative Inquiry. Ze studeerden, schreven boeken en artikelen, deden onderzoek met de Universiteit Tilburg, organiseerden werkplaatsen, verzorgden workshops en trainingen en ontwikkelden werkvormen en handouts.

Al die ervaringen, en de concrete producten die daar weer uit voortkwamen, zijn stepping stones voor het werkboek dat er nu ligt: Positief in Gesprek. Ik vond het leerzaam en leuk om de kennis en uiteenlopende werkvormen te leren kennen, te selecteren, op te frissen en samen te brengen in een concrete en overzichtelijke bundel die voor iedereen toegankelijk is. Met een zelfreflectie-component!

Graag nodig ik je uit om erin te grasduinen: lees een stukje theorie, kies een mooie werkvorm uit, reflecteer wanneer je daar zin in hebt en doe dat alles lekker door elkaar. En eigenlijk het allerbelangrijkste: probeer en experimenteer. Kijk wat werkt, onderzoek de succeselementen van je aanpak en bouw daar dan op voort. Zo ontdek je jouw manier om positief in gesprek te zijn.