Op de dag van de nieuwsgierigheid, ter gelegenheid van het boek ‘Praktijkonderzoek: motor voor verandering in organisaties’, werkte ik met een aantal mensen rondom ‘waarderend onderzoek’. Een belangrijke vraag: hoe verleid je mensen om daaraan mee te doen, ook als de cultuur niet echt openstaat voor Appreciative Inquiry? Een belangrijke strategie: gewoon beginnen… Zelf je vragen formuleren vanuit een waarderend perspectief en zo het gesprek een andere wending geven, zonder dat je het benoemt als ‘andere aanpak’.
Wat daarbij kan helpen is de ‘grumpy moment’ oefening. In een situatie waarin veel gemopperd wordt, kun je daar eerst bij aansluiten en mensen daarna ondersteunen om een andere denkrichting in te slaan. Een kleine oefening, maar leuk om mee te experimenteren. Hij werkt als volgt.
- Denk terug aan een grumpy moment: een moment, incident, situatie waarin het patroon waaraan je je ergert, zich serieus voordeed.
- Beschrijf die situatie als een filmpje… Wat gebeurde er, wie was erbij, wat was de aanleiding, wat het eff ect...? Als de persoon het filmpje heeft beschreven, vraag je door… (en hier begint het gesprek wezenlijk anders te worden dan het gesprek dat we bij de koffi eautomaat allemaal kennen…)
- Welke waarde van jou kwam in het geding? Het is duidelijk dat deze situatie iets bij jou raakt… wat? (Geef eventueel een aantal suggesties – maar dan wel echt meer dan 1!)
- Wat zou je kunnen doen om die waarde in de huidige situatie meer recht te doen (ook al kun je niet alles veranderen…?)?
... Binnen 10 minuten zit je op een ander denkspoor, mensen komen weer in de ‘creatiestand’, in plaats van de mopperstand (vaak ook tot hun eigen opluchting).