Stel, uw organisatie staat voor een belangrijke verandering en vraagt om ideeen en (leer)activiteiten om hier vorm aan te geven. U gaat met een divers samengesteld team aan de slag. Aanvankelijk voorzichtig verkennend, maar al snel vol enthousiasme. Het team boekt resultaten om trots op te zijn en de hele organisatie mag het weten. En dan?
Iedereen adopteert de nieuwe inzichten en werkwijze en we leven nog lang en gelukkig? De werkelijkheid blijkt weerbarstig en de olievlek verspreidt zich niet zoals verwacht...
Dat het grootscheeps ‘uitrollen’ van een bewezen veranderaanpak niet vanzelf gaat, vormt de centrale stelling van dit hoofdstuk. Als adviseurs op het gebied van leren en veranderen bij de Nederlandse Spoorwegen hebben wij dit aan den lijve ondervonden. Een geslaagde verandering realiseren met een kleine groep enthousiaste mensen is relatief gemakkelijk. Maar hoe vertaal je die
energie en die succesvolle aanpak door naar de rest van de organisatie? Immers, hoe verder mensen van deze geslaagde verandering afstaan, hoe minder ze zich ermee verbonden voelen. Ze worden niet automatisch enthousiast, laat staan dat ze ook veranderen. Bovendien zijn er vaak op meerdere plekken in een organisatie kleinschalige succesvolle veranderingen. Hoe verbind je deze
met elkaar zodat de organisatie als geheel dezelfde kant op verandert?
Er is de laatste jaren veel geschreven over lerend veranderen. We noemen onder andere Boonstra (2000), Rondeel & Wagenaar (2002), Swierenga & Jansen (2005) en De Caluwé & Vermaak (2006). Er zijn echter weinig concrete handreikingen over hoe je lerend kunt veranderen in een organisatie met ongeveer 25.000 werknemers. Wij zijn in de bevoorrechte positie dat we hier vijf jaar ervaring mee hebben opgedaan. In dit hoofdstuk nemen we u mee in het vraagstuk dat onszelf blijft boeien: hoe kun je een succesvolle verandering in een deel van de organisatie verbreden naar de rest van de organisatie en hoe kun je verschillende veranderingen met elkaar verbinden?
Eerst beschrijven we kort de historie en de context van de veranderingen bij NS. We nemen u daarna aan de hand van vier casussen mee in onze ervaringen. We onderzoeken wat wel en niet werkt als het gaat om het verbreden en verbinden van veranderingen. Op basis daarvan trekken we conclusies en doen we aanbevelingen.