We hebben voor deze bijdrage een selectie gemaakt van enkele thema’s uit het advies van de Onderwijsraad, die in het licht van ‘deugdelijk assessment’ belangwekkend zijn. Deze thema’s zijn te beschouwen als dilemma’s, spanningsvelden bij de vormgeving van nieuwe examens. In de periode van voorbereiding van het advies is over deze dilemma’s van gedachten gewisseld met een groot aantal deskundigen en betrokkenen op het gebied van (nieuwe) examens: onderzoekers en ontwikkelaars, projectleiders en ondersteuners, vertegenwoordigers van inspectie en brancheorganisaties, docenten en opleidingsmanagers.
In dit artikel staan achtereenvolgens drie vragen centraal:
- Wat is de aanleiding tot het veranderend denken over leren, opleiden en examineren?
- Welke functies hebben examens en op welke zou in de komende tijd het accent moeten liggen?
- Welke dilemma’s (spanningsvelden) spelen een rol bij de vergelijking tussen klassieke en nieuwere examenvormen en zijn van belang bij het kiezen van nieuwe examenarrangementen?
De titel ‘Sleutel, geen slot’ geeft de bepleite denkrichting al weer: het accent bij examinering verleggen van selectie en uitsluiting naar talentontwikkeling, en van sluitstuk van onderwijsvernieuwing naar aanknopingspunt voor herontwerp.